Jak wygląda pierwsze spotkanie z psychoterapeutą?

Jeśli podjęłaś/ podjąłeś decyzję o rozpoczęciu psychoterapii to prawdopodobnie zastanawiasz się jak będzie wyglądało pierwsze spotkanie i jak się do niego przygotować.

Zacznijmy od tego, że spotkanie psychoterapeutyczne w terapii indywidualnej zazwyczaj trwa 50 minut, a w gabinecie znajdują się dwie osoby – klient/ klientka oraz psychoterapeuta/ psychoterapeutka. Pierwsze spotkanie niczym się w tym względzie nie różni od pozostałych. Tu, tak, jak na pozostałych spotkaniach, obowiązuje zasada poufności, a prowadzącego/ prowadzącą spotkanie obowiązuje tajemnica zawodowa i zasady zawodowego kodeksu etycznego. Czym więc to spotkanie się różni od kolejnych? Najważniejsza różnica to jego cel, a co za tym idzie – przebieg spotkania.

O co pyta psychoterapeuta na pierwszym spotkaniu?

Pierwsze spotkanie nazywane jest konsultacją – konsultant/ konsultantka (w większości przypadków to psychoterapeuta/ psychoterapeutka, z którym/ którą będziesz później pracować) zadaje nam pytania i w ten sposób próbuje poznać i zrozumieć problem, z którym do niego przyszliśmy, a także historię problemu i wcześniejsze próby poradzenia sobie z nim. Pyta o naszą sytuację rodzinną, zawodową, bada nasz nastrój, zachęca do spontanicznych, szczerych, wyrażających emocje wypowiedzi. Sprawdza, co sprawia nam trudność i co sprawiło, że zdecydowaliśmy się przyjść na spotkanie. To prowadzący/ prowadząca spotkanie kieruje jego przebiegiem i wykazuje dużą aktywność po to, by „wyłapać” i pomóc nazwać Ci Twoją trudność. Co ważne terapeuta/ terapeutka pomaga, a nie wyręcza Cię w pracy. To Ty znasz siebie i Ty, wspólnie z terapeutą/ terapeutką, dochodzisz do określenia co stanowi Twoją trudność i co jest celem psychoterapii.

O co chodzi w kontrakcie psychoterapeutycznym?

Wynikiem konsultacji (czasem jest to kilka spotkań) powinno być właśnie wspólne określenie realnego celu  psychoterapii i ustalenie kontraktu do dalszej pracy. To na tych pierwszych spotkaniach powinien zostać ustalony przebieg psychoterapii – czy będzie to psychoterapia określona w czasie, czyli z ustaloną z góry liczbą spotkań, czy bezterminowa, jak często będą odbywały się spotykanie, jakie są warunki realizacji (np. czy dopuszczamy tryb zdalny) i odwolywania spotkań i co najważniejsze, jaki jest cel psychoterapii, czyli nad czym będziesz pracował/ pracowała wspólnie z psychoterapeutą/ psychoterapeutką. Każdy proces psychoterapeutyczny powinien mieć swój cel zrozumiały zarówno dla klienta/ klientki, jak i dla psychoterapeuty/ psychoterapeutki. A cel powinien być realny, czyli możliwy do osiągnięcia. Jeśli po kilku pierwszych spotkaniach nie czujesz, co jest celem procesu, zgłoś swoją wątpliwość – bez określenia celu nie będziesz potrafił/ potrafiła określić, czy psychoterapia Ci pomogła czy nie, a psychoterapeuta/ psychoterapeutka nie będzie wiedział czego od niego właściwie oczekujesz.

Czy cel jest niezmienny?

W trakcie psychoterapii, szczególnie długoterminowej, może się zdarzyć, że cel będzie weryfikowany lub będzie się zmieniał w trakcie procesu – jednak zawsze, zarówno Ty, jak i Twój psychoterapeuta/ psychoterapeutka powinniście go widzieć przed sobą i wspólnie czuć czy się do niego zbliżacie.

Co zrobić jeśli nie pasuje mi psychoterapeuta?

Pierwsze spotkania mają jeszcze jeden ważny aspekt – poznajemy osobę, która może poprowadzić nasz proces psychoterapeutyczny. Z pierwszym spotkaniem często wiąże się lęk, a może wstyd, złość, czy ekscytacja lub dowolne, inne uczucia. To, że towarzyszą nam emocje jest zupełnie naturalne i warto o nich porozmawiać podczas spotkania. Gabinet psychoterapeutyczny powinien być dla Ciebie miejscem na swobodne wyrażanie uczuć i myśli.

Może się zdarzyć, że pomyślisz o odejściu z terapii jeszcze zanim się ona właściwie rozpocznie. Może pomyślisz o poszukaniu innego miejsca – zmianie nurtu psychoterapii, w którym będziesz pracować lub osoby, z którą spędzisz kolejnych kilka – kilkadziesiąt tygodni Twojego życia. Swoje wątpliwości i rozważanie decyzji o zmianie wnieś na sesję – przed podjęciem decyzji warto bowiem sprawdzić, czy do zmiany prowadzi Cię wewnętrzny mechanizm obronny, czy np. różnica temperamentów.     

Sprawdź czy czujesz się bezpiecznie

Podsumowując – pierwsze spotkania rozpoczynające proces psychoterapii to dla Ciebie czas na sprawdzenie, czy jesteś w stanie czuć się bezpiecznie w towarzystwie psychoterapeuty/ psychoterapeutki, mówić szczerze o swoich trudnościach, uznać zasady procesu psychoterapeutycznego (kontrakt) i przede wszystkim, wspólnie z psychoterapeutą/ psychoterapeutką określić cel Twojej psychoterapii. Pamiętaj, że zapytanie o wykształcenie i nurt, w którym pracuje, jest absolutnie na miejscu. Z kolei dla psychoterapeuty/ psychoterapeutki to czas rozpoznania Twoich trudności i historii, jaka za nimi stoi, przedstawienia zasad pracy i wypracowanie, wspólnie z Tobą, możliwych (realnych) celów do realizacji podczas procesu.

Jeśli czujesz, że mierzysz się z trudnościami, których sam/ sama nie potrafisz przezwyciężyć, Twoje relacje z innymi nie są dla Ciebie satysfakcjonujące, ranisz siebie lub innych, czujesz się gorszy/ gorsza od innych, Twoje życie wydaje Ci się puste – skorzystaj z psychoterapii.